طراحی مینیمال در بسته بندی
در گفت‌وگوهای عادی و روزمره قطعا پیش آمده که این عبارت را شنیده باشید: «زیبایی تو سادگیه!».
اگر درک درستی از مفهوم سادگی و مکتب هنری ساده گرایی یا مینیمالیسم داشته باشید، زیبایی چشمگیری در سادگی پیدا خواهید کرد.
مینیمالیسم چیست؟
مکتب هنری مینیمالیسم (Minimalism) یا به فارسی ساده گرایی با اسامی متفاوتی نامیده می‌شود. کمینه گرایی، هنر موجز یا هنر کمینه، هنر تحت‌الفظی (Literalist art) یا هنر ای بی سی(ABC art) از دیگر روش‌های اشاره به این مکتب هنری است. پایه و اساس مینیمالیسم بر سادگی و دوری از پیچیدگی بنا شده است.
چه پیچیدگی فلسفی آثار هنری مکتوب مانند رمان و داستان باشد، چه پیچیدگی بصری هنرهای تجسمی دو بعدی و سه بعدی مثل نقاشی و مجسمه سازی. مثل انواع و اقسام هنرهای دیگر که به دست تجارت و کسب و کارها به کار گرفته شدند تا به ابزاری تبلیغاتی تبدیل شوند، هنر مینیمال هم یکی از مکاتب محبوب و مقبول در طراحی و بسته بندی محصولات و کالاهاست.
بسته بندی مینیمالیستی چیست؟
طراحی بسته بندی مینیمالیستی یعنی استفاده از اصول و قواعد این مکتب هنری در طراحی همۀ جوانب بسته‌بندی محصول. از تصاویر و نوشته‌های روی آن گرفته تا شکل بسته و نحوۀ باز و بسته شدن آن. بسته بندی مینیمال به خاطر تمایزی که از نظر بصری با کالاهای اطراف خودش دارد، اصطلاحا فوکوس را می‌کشد و نظر مخاطب را در میان انبوه کالاهای فروشگاه به خودش جلب می‌کند.
اگر طراح به خوبی به اصول مینیمالیسم مسلط باشد و به درستی از پس اجرای آنها در بسته‌بندی محصول بربیاید، نتیجه بی‌نهایت دلپذیر و چشم‌گیر است و این چهار پیام را به مخاطب منتقل می‌کند:
- این کالا لوکس، خاص و متفاوت است.
- این کالا را به خوبی می‌توان درک کرد و چیز پیچیده‌ای در مورد آن وجود ندارد.
- این کالا ظریف و جذاب است و روی آن مدت‌ها فکر شده است.
- این کالا سالم، مفید، کاربردی یا تازه است. (بسته به محصولی که دارید.)
آیا سادگی ساده است؟
بسیاری از افراد فکر می‌کنند به صرف اینکه این مکتب، مکتب ساده گرایی است، پس احتمالا پیاده کردن آن هم به سادگی اسمش خواهد بود. این موضوع از اشتباهات باور نکردنی ولی رایج است. سادگی، اختصار و موجز بودن از سخت‌ترین کارهای دنیاست.
اگر تا به حال تلاش کرده باشید تا یک متن مفصل و پیچیده را خلاصه نویسی کنید، دقیقا می‌‌دانید که در مورد چه چیزی صحبت می‌کنیم. فراموش نکنید که صرف لخت و خالی گذاشتن طرح به معنای مینیمالیستی بودن آن نیست. قواعد و قوانینی وجود دارند که بسته به نوع محصول، شکل فعالیت شرکت، مخاطب محصول، اصول روانشناسی و موارد دیگر باید به آنها توجه داشت.
مزایای استفاده از بسته بندی مینیمالیستی
بر اساس تحقیقات انجام شده در موسسۀ Pricewaterhouse Cooper و موسسات دیگر، طراحی مینیمال حسی رازآلود در ذهن مخاطب به وجود می‌آورد و به خاطر جاذبۀ این حس ناشناختگی، او را به خرید تشویق می‌کند. موارد دیگری که می‌توان در لیست مزایای بسته بندی مینیمالیستی به آنها اشاره کرد:
- بسته بندی مینیمالیستی روشی عالی برای صرفه جویی در هزینه‌هاست، بدون اینکه محصولتان بی ارزش یا اصطلاحا چیپ به نظر برسد و برعکس حس لوکس بودن داشته باشد.
- بسته بندی مینیمال به خاطر استفادۀ کمتر از مواد اولیه، احتمالا وزن محصولتان را هم پایین می‌آورد و جا‌به‌جایی و ارسال آن را راحت‌تر می‌کند.
- به همان دلیل بالا، این روش بسته بندی می‌تواند با محیط زیست هم مهربان‌تر باشد و احتمالا زبالۀ کمتری تولید و بازیافت آن را نیز ساده‌تر کند.
- اصل گاو بنفش در تبلیغات می‌گوید محصولی که چیزی متفاوت نسبت به سیل محصولات مشابه داشته باشد قطعا نظر مخاطب را جلب می‌کند. طراحی ساده و بسته بندی مینیمالیستی در میان انبوه طراحی‌های شلوغ و پلوغ و پر زرق و برق، می‌تواند گاو بنفش محصول و برگ برندۀ شما باشد.
نکات اساسی در بسته بندی مینیمالیستی
همانطور که گفتیم مینیمالیسم برای خودش یک مکتب است و درک کامل و درست از آن و رسیدن به تسلط کافی، زمان و مطالعۀ فراوانی می‌خواهد. ما در اینجا قصد داریم به نکاتی اشاره کنیم که بر اساس قواعد و قوانین این مکتب شکل گرفته‌اند و می‌توانند در طراحی درست بسته‌بندی مینیمالیستی به شما کمک کنند.
عنصر اصلی طرح مینیمال
طراحی مینیمالیستی اساسا حول یک عنصر اصلی می‌چرخد و هر چیز اضافۀ دیگر را حذف می‌کند. در داستان مینیمال شما راجع به یک واقعۀ اساسی می‌نویسید و هر توصیف و پرگویی دیگری را دور می‌ریزید.
در طراحی بسته بندی مینیمالیستی هم دقیقا باید همین روش را پیش بگیرید. یک و فقط یک عنصر اساسی را بردارید و آن را برجسته کنید. هر وسوسه‌ای برای شلوغ کاری و اضافه کردن ارکان دیگر به طرح را پس بزنید.
استفاده از محدودیت‌ها
محدودیت همیشه هم بد نیست. گاهی می‌توان از آن به عنوان برگی برنده برای جذابیت بیشتر و ایجاد حس رازآلودگی استفاده کرد. خلاقیتتان را به کار بیندازید و ببینید چه جور محدودیتی میتوانید به کار ببرید که مخاطبانتان را کنجکاو کنید و به هیجان بیاورید.
مثلا میتوانید کل بسته بندی را طوری طراحی کنید که داخل بسته مشخص نباشد و بعد در قسمت از روی کار با طرحی منحصر به فرد، فضای باز یا نایلونی داشته باشید تا مخاطب بتواند دزدکی نگاه کوچکی به داخل بسته‌بندی بیندازد. شورش را هم در نیاورید. قرار نیست واقعا برای مخاطب معما بسازید، قطعا مخاطبتان باید بداند که داخل بسته بندی چیست که بخواهد آن را بخرد. با اینکار فقط قصد دارید کمی حس راز آلودگی بسازید، همین.
اهمیت فضاهای خالی در مقابل عناصر دیگر
در طراحی مینیمال فضای خالی همانقدر اهمیت دارد که عناصر طراحی. اصلا بگذارید خیالتان را راحت کنیم، چه بسا در این مکتب فضای خالی اهمیت بیشتری داشته باشد. وقتی فضای خالی را به درستی استفاده کرده باشید، ناخود آگاه فوکوس و توجه مخاطبتان را به طرف عنصر اصلی می‌برید که کمی قبل درموردش توضیح دادیم.
بسته بندی مینیمالیستی در یک کلام
در نهایت بگذارید مینیمالیسم را به روشی مینیمال خلاصه کنیم:
مینیمالیسم یعنی هوشمندی و خلاقیت
طراحی بسته بندی مواد غذایی و کالاهای مصرفی، یکی از مهم ترین مسائل در طراحی گرافیک و برندینگ هست که بسیاری از مواقع جدی گرفته نمیشه و متعاقبا نتیجه ی خوبی در تبلیغات نداره. طراح گرافیک، به همون اندازه که برای طراحی لوگو، طراحی کاتالوگ و بروشور یا تبلیغات محیطی دقت و ظرافت داره، باید در طراحی بسته بندی هم هنر و دانش کافی داشته باشه. یکی از راه های جذب مشتری برای کالاهای مصرفی و مواد غذایی، طراحی بسته بندی به شیوه ی مینیمال هست که در ادامه نکات مهم برای این نوع طراحی بسته بندی رو بیشتر توضیح میدیم. با ظریف گرافیک همراه باشین.
طراحی بسته بندی مینیمال، نه تنها از نظر مشتری زیباتر هست، بلکه از نظر علم روانشناسی و تحقیقات انجام شده توسط Pricewaterhouse Cooper و سایر موسسات، این نوع طراحی بخاطر ایجاد حس ابهام در ذهن مشتری و مخاطب،از قدرت جذب بیشتری برخورداره. در دنیای امروز که تنوع بسیار بالایی در انواع طراحی بسته بندی در قفسه های فروشگاه ها وجود داره، ناخودآگاه طراحی بسته بندی مینیمال بخاطر سادگی و زیبایی افراد بیشتری رو به سمت خودش جذب میکنه و این همون هدف طراحی گرافیک در طراحی بسته بندی هست.
در طراحی بسته بندی مینیمال از محدودیت ها استفاده کنین
قرار دادن محدودیت در طراحی بسته بندی یکی از راه هایی هست که به خوبی میشه برای جذب مخاطب استفاده بشه. اگه یه نمونه ی بارز از قرار دادن محدودیت برای جذب بیشتر رو بخوایم معرفی کنیم، توییتر بهترین نمونه هست. شاید از مهم ترین دلایلی از باعث شده توییتر تا این اندازه در بین سایر شبکه های اجتماعی محبوب باشه، محدودیت در تعداد کلمات هست. برای طراحی بسته بندی مینیمال باید چند محدودیت در طراحی بسته بندی رو رعایت کنین که عبارتند از:
- کوتاه بودن متن و نوشته
- محدودیت در انتخاب رنگ به کار رفته در طراحی بسته بندی
- استفاده از حداکثر سه فونت در طراحی بسته بندی
در طراحی بسته بندی مینیمال، از یک عنصر مستقل و برجسته استفاده کنین
در بین تمام عناصر به کار رفته در طراحی بسته بندی، باید سعی کنین یک عنصر کاملا مستقل رو انتخاب کنین و به نوعی اون رو نسبت به بقیه ی عناصر برجسته تر کنین. البته حواستون باشه، در طراحی بسته بندی مینیمال از عناصر زیادی نباید استفاده بشه، ولی همون مواردی که به کار میبرین رو به درستی انتخاب کنین و یکی رو برجسته تر کنین.
در طراحی بسته بندی مینیمال از فضای خالی به درستی استفاده کنین
فضای خالی یا فضای منفی، به فضای اطراف سایر عناصر به کار رفته در طراحی بسته بندی گفته میشه و با دقت و ظرافت در ایجاد این فضا، میتونین چشم کاربر رو به سمت طراحی تون جذب کنین. با دقت در تعیین محل فضای باز طراحی بسته بندی، میتونین شعار تبلیغاتی رو برجسته تر نشون بدین و باعث ماندگاری بیشتر اون در ذهن مخاطب بشه.
قاعده ی یک سوم رو در طراحی بسته بندی مینیمال رو رعایت کنین
قاعده ی یک سوم، یک اصل بسیار مهم در طراحی گرافیک هست که بیشتر در حوزه ی عکاسی کاربرد داره. طراح گرافیک اگه بتونه در طراحی بسته هم این قاعده رو رعایت کنه و در نتیجه محل قرار گیری عناصر اصلی رو به درستی تعیین کنه، نتیجه ی بهتری خواهد دید. البته رعایت کردن قانون یک سوم همیشه دلیل بر برتری طراحی بسته بندی نمیشه و باید سایر اصول رو هم در کنار اون به درستی در نظر داشته باشین. برای مثال در طراحی بسته بندی kitkat که یه برند معروف شکلات هست، نام برند بیش از یک سوم طرح بسته بندی رو به خودش اختصاص داده ولی باز هم جذابه.
در طراحی بسته بندی مینیمال، هوشمندانه رفتار کنین
قوانین مربوط به طراحی بسته بندی، مثل اصول و قوانین در هر نوع طراحی دیگه از جمله طراحی لوگو یا طراحی پوستر و تبلیغات محیطی، فقط راه رو نشون میدن و بخش زیادی از موفقیت در طراحی گرافیک به دانش و هوش خودتون بستگی داره. برای مثال اینکه در طراحی بسته بندی از عکس استفاده کنین یا از فونت و نام برند یا طراحی بسته بندی شفاف باشه یا خیر و بسیاری از سوالات دیگه، همه به هوش و ظرافت فکری طراح گرافیک بستگی داره.
یه نکته که ظریف گرافیک بهتون توصیه میکنه همیشه در هر نوع طراحی مد نظر داشته باشین، داشتن دانش کافی در طراحی و آگاهی از اصول طراحی برای مثال طراحی بسته بندی، طراحی پوستر، طراحی لوگو و غیره هست. اما یه نکته ی بسیار مهم دیگه رو هم بهتون پیشنهاد میکنه هیچ وقت از یاد نبرین و اون ظرافت و هوشمندی هست. زیاد ببینید، تحلیل کنید و در نهایت بهترین تصمیمات رو بگیرین.
